determinizm

determinizm {{/stl_13}}{{stl_8}}rz. mnż I, D. -u, Mc. determinizmzmie, blm, filoz. {{/stl_8}}{{stl_7}}'jedna z koncepcji filozoficznych, odnosząca się do porządku w świecie, zakładająca m.in., że istnieją pewne więzi w obrębie świata realnego, występujące w świecie zjawiska nie stanowią jakiegoś luźnego zbioru elementów, lecz pozostają{{/stl_7}}{{stl_7}} we wzajemnym uwarunkowaniu, tzn. zajście jednego zjawiska pociąga za sobą powstanie innego (tzw. związek przyczynowo-skutkowy); na podstawie związku przyczynowego i znajomości przyczyny można przewidywać skutek, a ze znajomości skutku można{{/stl_7}}{{stl_7}} wnioskować o przyczynie': {{/stl_7}}{{stl_10}}Determinizm mitologiczno-religijny, naukowy, mechanistyczny, dialektyczny, demograficzny, geograficzny, środowiskowy, techniczny. Determinizm skrajny u stoików, ograniczony u epikurejczyków. Determinizm w teorii kultury u Taine'a. <fr.> {{/stl_10}}